Een beroemde wijn, uit een gebied dat al duizenden jaren wijnbouw kent. We hebben het over Chablis. Aangenomen wordt, dat de naam Chablis afkomstig is van twee Keltische woorden: ‘cab’ en ‘leya’. Dit zou dan ‘huis bij bos’ moeten betekenen. Een andere theorie is dat Chablis afkomstig is van het Latijnse woord ‘caplum’, wat ‘doorwaadbare plaats’ betekent. De geschiedenis gaat in ieder geval duizenden jaren terug, en het dorpje is altijd verbonden geweest met wijn.
Er was al een nederzetting in de Serein vallei in het Neolithicum (de nieuwe steentijd). Deze periode begon vanaf 11.000 voor Christus. Door de ontwikkeling van stenen werktuigen ontstond de eerste landbouw en veeteelt, en daarmee de eerste aanzet tot wijnbouw. Later stonden er boerderijen van Galliërs in de vallei. Er zijn sterke aanwijzingen dat er iij toen al wijnstokken stonden aangeplant.
Het dorp Chablis
Het dorp Chablis is ontstaan in de Romeinse tijd. Keizer Domitianus (81-96) liet een aantal villa’s bouwen en rooide alle wijnstokken. Onder keizer Probus (276-282) werden ze opnieuw aangeplant. In het jaar 867 was de christelijke Karel de Kale aan de macht in de regio. Er werd gevreesd voor de komst van de Vikingen die via de Loire de Yonne opvoeren. Om hen gunstig te stemmen gaf Karel ze Chablis en de wijngaarden in de regio. Later, in 1114 stichtte de monnik Hugues de Mâcon de vlakbij gelegen abdij van Pontigny. Deze werd al snel beroemd. Vanuit Chablis ontving de abdij wijnstokken om in haar behoefte te voorzien. Het waren de monniken van deze abdij die het wijngebied van Chablis op de kaart zetten. De Chablis wijnen werden lang voor de komst van de spoorwegen al naar Parijs vervoerd over de rivier de Yonne. Zij sierden daar de tafels van de koningen van Frankrijk.
Welvaart en tegenslag
In 1537 telde Chablis 4.000 inwoners (tegenwoordig is dat nog maar bijna de helft), en werden de wijnen in heel Frankrijk geroemd. De komst van de drukpers (Chablis had een van de weinige drukpersen in Frankrijk) droeg bij aan de bekendheid van de wijnen. In 1568 werd Chablis echter aangevallen door de hugenoten die de Fauborg (bovenstad) platbrandden. De rest van de stad werd geplunderd. Het duurde twee eeuwen voor de welvaart terugkeerde.
Aan het einde van de 19e eeuw volgde tegenslag op tegenslag. De wijngaarden werden verwoest door de wijnstokziektes druifluis en meeldauw. De Eerste Wereldoorlog brak uit en hierdoor werd de lokale mannelijke bevolking meer dan gehalveerd. Ook in de Tweede Wereldoorlog bleek de regio niet gespaard. In 1945 was nog maar zo’n 500 hectare over. Tegenwoordig is dat 10 keer zoveel. Door flinke inspanning van de lokale wijnmakers door onder andere Chardonnay stokken te enten op onderstammen die resistent zijn tegen de druifluis, bleek Chablis beter bestand tegen aandoeningen. Ook het gebruik van ‘Bordeauxse pap‘ om meeldauw tegen te gaan, heeft Chablis geholpen om weer te kunnen groeien.
Het duurde echter tot de introductie van mechanisatie en het starten met verwarming in de wijngaarden voordat de wijnproductie weer echt begon te floreren. 1970 werd een overvloedige wijnjaar en markeerde de terugkeer van de rijkdom in Chablis.
Anno nu
Anno 2024 is Chablis een grote en wereldberoemde appellatie. Op de ruim 5.000 hectare zijn meer dan 300 wijnmakers actief. Chablis kent een grote coöperatie (La Chablisienne) die de wijn zelfs bij supermarkten heeft weten te krijgen. Uiteraard gaat dit gepaard met discussie over kwaliteit en reputatieschade, maar het onderstreept ook de vraag naar de wijn.
En dan zijn er uiteraard de excellente wijnen van wijnhuizen als Dauvissat en Raveneau die wereldwijd hoog op de lijst staan van top gastronomie en verzamelaars. Chablis is een van beroemste witte wijnen ter wereld. Volgens critici heeft dit ook te maken met het feit dat de naam wat makkelijker uit te spreken is voor Amerikanen en Engelsen. Heel wat makkelijker dan ‘Chassange Montrachet’ bijvoorbeeld…